'Sluit een Plantbouwakkoord af!'

Presentator Esther Molenwijk introduceerde hoogleraar plantenfysiologie bij de Universiteit van Amsterdam Michel Haring. In zijn minicollege ‘Wat weten we van de plant’ vertelde Haring als eerste dat sinds de domesticatie van planten van de 400.000 plantensoorten er slechts 1000 in cultuur zijn gebracht. Anno nu halen mensen zestig procent van hun calorieën uit drie graansoorten: mais, rijst en tarwe. En: de plant past zich altijd aan aan de omstandigheden waarin hij moet groeien. “Zorg voor de plant. Het zaad dat nu veredeld wordt is niet uitgekozen op een goede interactie met de bodem, omdat we kunstmest en bestrijdingsmiddelen gebruiken. In de toekomst moeten we meer profiteren van goede interacties tussen de microben in de bodem en de plant, en daarop veredelen, zodat er minder middelen nodig zijn,” gaf hij de toehoorders mee.
 
Planten dragen wereldwijd bij aan gezondheid, welzijn en een duurzamere land – en tuinbouwsector. Hoe moeten of mogen we met planten omgaan en wat betekent dit voor de voedselvoorziening, in Nederland en in de rest van de wereld? Vier sprekers hielden daarover een pitch. Bioloog Charlotte Nederpel presenteerde tussen de pitches door een aantal fun facts.  

Sijas Akkerman, directeur Natuur en Milieu Noord-Holland, riep de aanwezigen op een Plantbouwakkoord te sluiten. “Bevorder de biodiversiteit met strokenteelt. Verbouw 500.000 ha lupine in plaats van met mais voor dieren. Lupine bindt stikstof. Sta op sector, gebruik alle plantaardige producten voor de oplossing van problemen, formuleer een ambitie!”, was zijn pleidooi.

Funfact 1: Planten zijn onsterfelijk. Er is een zeewierbos ontdekt van 16.500 jaar oud en een Noorse spar van 9.500 oud. Deze spar kan zijn eigen wortels klonen en als de stam afsterft ontstaat er weer een nieuwe boom.

Maria Geuze, directeur Slow Food Youth Network, haakte aan bij Haring: “Vijfenzeventig procent van het voedsel in de wereld komt van twaalf planten, terwijl er 250.000 verschillende soorten zijn. De planeet schreeuwt om veerkrachtige voedselsystemen. De bodem floreert bij veel diversiteit aan gewassoorten. Dat beter floreren geldt ook voor de mens: de voedselconsumptie moet gevarieerder, met de plant in de hoofdrol. Nederland, ga meer experimenteren met gewassen als veldbonen, bonen, kikkererwten. Dit sluit ook goed aan bij de eiwittransitie.”

Funfact 2: Suikerriet is wereldwijd de meest succesvolle plant, voor de suiker en omdat er biobrandstof van gemaakt wordt. De sojaboon staat op nummer twee. Negentig procent van de sojabonenproductie wordt veevoeding. Verandert die top tien de komende jaren?

Rick van de Zedde, project manager Netherlands Plant Eco-phenotyping Centre bij Wageningen University & Research, stelde dat klimaatverandering kansen biedt. “Nederland, ga quinoa verbouwen, omdat dit plantje niet kapot te krijgen is.“ Quinoa groeide 7000 jaar geleden al op de hellingen van de Andes. WUR doet sinds 1990 onderzoek naar quinoa voor Nederlandse omstandigheden, onder meer met digitale fenotypering. Boeren moeten weliswaar leren het te verbouwen en consumenten moeten bekend worden met quinoa, maar het groeit dus overal.”       
Funfact 3: Mensen raken ontspannen van de geur van gemaaid gras. De geur is een afgifte van stofjes als reactie dat het gras niet gelukkig is. Hoe houden we planten gelukkig? Veel planten bloeien in de maand mei. Het initiatief ‘Maai mei niet’ is mede genomen om insecten de kans te geven daarvan te profiteren. Ook de mens wordt gelukkig van bloeiende bermen.

Adri Bom-Lemstra, voorzitter van Glastuinbouw Nederland, zei dat haar pitch aansluit bij het genoemde geluksgevoel: “Bloemen en planten zijn natuurlijk belangrijk voor de Nederlandse economie, maar er is te weinig aandacht voor wat planten - buiten voeding - nog meer voor goeds voor de planeet bijdragen. Bomen en planten zijn de beste airconditioning. De temperatuur in stedelijke gebieden gaat omlaag door begroeiing en planten zorgen voor een betere luchtkwaliteit. De concentratie van kantoorwerkers, studenten en kinderen verbetert aantoonbaar door planten. Planten in een ziekenhuisomgeving zorgen ervoor dat patiënten opknappen. Dus haal meer planten in je leven.”

Niels Louwaars, directeur van Plantum, dankte de sprekers en de aanwezigen. “We hebben allen feiten gehoord die we nog niet kenden.”

De Planten Peepshow
Plantum organiseerde de Planten Peptalk in het kader van de internationale Fascination of Plants Day. Ook de Planten Peepshow, een kas op het Anna van Buerenplein in Den Haag, maakte deel uit van de activiteiten. In deze Peepshow met zes hokjes werd twee dagen lang - op een luchtige manier – een aantal voorbeelden gepresenteerd van hoe planten kunnen bijdragen aan het oplossen van problemen op de planeet. De vele bezoekers, onder wie geïnteresseerde Tweede Kamerleden, kwamen zonder uitzondering met een glimlach op hun gezicht naar buiten. Kort voor de sluiting kwam Jan van Zanen, burgemeester van Den Haag, ook nog op bezoek.

De organisatie
Plantum, de brancheorganisatie voor plantenveredelings-en opkweekbedrijven, kreeg bij de organisatie van de genoemde evenementen support van Onderzoeksschool Experimentele Plantenwetenschappen en collega branches in de land- en tuinbouwsector: LTO Nederland, Anthos, CroplifeNL, Bionext, BO Akkerbouw, Glastuinbouw Nederland, GroentenFruit Huis, HollandBIO, Koninklijke Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur (KAVB), De Vereniging van Bloemenveilingen in Nederland (VBN), Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV), Nederlandse Aardappel Organisatie (NAO) en de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U).

Bron: